روش تجربی از دیدگاه فیلسوفان مسلمان
Authors
abstract
منطق ارسطویی حس را، به عنوان نقطۀ شروع هر علم، تنها در همان زمان مشاهده یقینآور می داند. علم حسی در دیگر زمانها و درباره موارد مشابه سکوت اختیار میکند. جزم و یقین نیز در محدودۀ قیاس و روش قیاسی منحصر میشود و دیگر روشها برای کسب اعتبار در نهایت باید به روش قیاسی بازگردانده شوند. علم حسی نیز برای توسعۀ دامنۀ یقین خود، در مسیر کسب اعتبار، روی به سوی قیاس دارد و در این مسیر باید از پل استقرا، قاعده الاتفاقی و ... عبور کند تا به جایگاه رفیع تجربه دست یابد و از دولت سر قانون علّیت و فروع آن، به عنوان روشی کارآمد و معتبر در علوم طبیعی به کار گرفته شود. از دیدگاه فلسفۀ اسلامی، تنها در این صورت است که علوم طبیعی می توانند به عنوان علومی متقن و قابل تکیه بر خود ببالند و تاج علوم حقیقی را بر سر نهند. این مقاله تلاش میکند تا مسیر رسیدن حس به غایت روششناسی ارسطویی، یعنی یقین، را ترسیم کند.
similar resources
فرایند « نمو » نزد فیلسوفان مسلمان
این نوشتار در جستجوی حقیقت «نمو» و چگونگی رخداد آن در نبات و حیوان به رشته تحریر در آمده است. و به همین مناسبت، معنای «نمو» و دیگر واژگان مربوط، هم از لحاظ لغوی و هم از نظر اصطلاحی بررسی شده است. آنگاه، مباحث مقدماتی به میان آمده و دیدگاههای مختلف، در این باره، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نگارنده سرانجام به این نتیجه رسیده است که «نمو» حرکت مقداری است و این حرکت، نمودی از حرکتی بنیادین است...
full textبررسی تطبیقی نظم اجتماعی از دیدگاه اندیشمندان و فیلسوفان مسلمان و غربی
شناخت ماهیّت نظم و نیز چگونگی تحقّق آن، یکی از دغدغههای مهم انسان است. مسئله نظم اجتماعی از مباحث مهمی است که همواره مورد توجه فیلسوفان و صاحبنظران مسلمان و غربی بوده است. هدف اصلی این تحقیق بررسی تطبیقی نظم اجتماعی از دیدگاه فلاسفه و اندیشمدان مسلمان و غربی می باشد که با روش تحلیلی، استنتاجی و تطبیقی انجام شده است.در این تحقیق نظریه های ساختارگرایی، کارکردگرایی، تعاون و ارزشهای مشترک از ...
full textفرایند « نمو » نزد فیلسوفان مسلمان
این نوشتار در جستجوی حقیقت «نمو» و چگونگی رخداد آن در نبات و حیوان به رشته تحریر در آمده است. و به همین مناسبت، معنای «نمو» و دیگر واژگان مربوط، هم از لحاظ لغوی و هم از نظر اصطلاحی بررسی شده است. آنگاه، مباحث مقدماتی به میان آمده و دیدگاههای مختلف، در این باره، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نگارنده سرانجام به این نتیجه رسیده است که «نمو» حرکت مقداری است و این حرکت، نمودی از حرکتی بنیادین است...
full textنسبت عینیت و ارزشباری علوم اجتماعی با توجه به دیدگاه فیلسوفان مسلمان
رابطة ارزش و علوم اجتماعی همواره از موضوعات مورد بحث در میان جامعهشناسان و نیز فیلسوفان علوم اجتماعی بوده است. پر واضح است که این بحث اصالتاً مبحثی فلسفی است و آنگاه که جامعهشناس ردای فیلسوف به تن میکند، در باب آن به بحث و نظر میپردازد. متفکران بسیاری برای حفظ عینیت علوم اجتماعی بر این باور بودهاند که علوم اجتماعی باید مستقل از ارزشها باشد. برخی دیگر برای توضیح بهتر این منظور و یا عبور از ...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
روش شناسی علوم انسانیPublisher: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
ISSN 1608-7070
volume 21
issue 82 2015
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023